بررسی تأثیر سرم موش حامله بر روی سلولهای دندریتیک در القاء تحریک لنفوسیت های t و تولید سیتوکین های il-۱۰ و ifn-γ dendritic cells and antigen specific t cell responses: effect of pregnant mouse serum

زمینه و هدف: رد نشدن جنین نیمه آلوژن به وسیله سیستم ایمنی مادر، موضوعی است که مدت نیم قرن، مورد توجه محققین بوده است و در مورد چگونگی این پدیده، پیشنهادات متعددی ارائه گردیده است. تئوری غلبه پاسخ ایمنی th2(t helper 2) در سطح تماس مادر- جنین طی حاملگی موفق، جزء فرضیه هائی است که از جوانب مختلف مورد تأیید قرار گرفته است، ولی در مورد اثرات سیستمیک حاملگی بر سیستم ایمنی، نظریه های ضد و نقیض زیادی وجود دارند. سلولهای دندریتیک، به عنوان تواناترین فعال کننده لنفوسیت های t دست نخورده، قابلیت القاء پاسخ ایمنی و همچنین القاء تحمل ایمنی را به صورت همزمان دارا می باشند. این سلولها همچنین می توانند باعث جهت گیری سلولهای th به سمت th1 یا th2 شوند. بنابراین به نظر می رسد که سلولهای دندریتیک به عنوان یکی از عوامل مؤثر، در تنظیم پاسخ ایمنی طی حاملگی نقش مهمی را بعهده داشته باشند. این مطالعه با هدف بررسی اثر سرم موش حامله بر توانایی سلولهای دندریتیک در تحریک پاسخ اختصاصی به آنتی ژن در لنفوسیت های t و همچنین القاء پروفایل سیتوکینی در آنها انجام گرفت. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، سرم موشهای حامله آلوژنیک(balb/cc57bl/6) بین روزهای 11-9 (اواسط) حاملگی جمع آوری شد. سلولهای دندریتیک، طی روشی سه مرحله ای شامل هضم آنزیمی بافت طحال با کلاژناز، جداسازی سلولهای کم چگال به کمک محیط گرادیان غلظت نایکودنز و سرانجام چسبندگی به پلاستیک، از طحال موشهای balb/c جدا شدند. میزان خلوص سلولهای دندریتیک جدا شده، با کمک آنتی بادی ضد شاخص cd11c و روش فلوسیتومتری تعیین گردید. سلولهای دندریتیک با conalbumin ، به عنوان آنتی ژن خارجی، طی کشت شبانه بارگذاری شدند. به تعدادی از کشت ها، سرم موش حامله با غلظت نهایی 5/2% اضافه گردید. دو گروه دیگر از سلولهای دندریتیک طی بارگذاری با آنتی ژن، به ترتیب با سرم موشهای ماده غیرحامله و fbs(fetal bovine serum)، مجاور شدند. سلولهای دندریتیک بارگذاری شده، به کف دست موشها تزریق گردیدنــد. گره هــای لنفاوی براکیــال(ناحیه ای) موشهــای ایمن شده، برداشته شد و سلولهای آن در حضور conalbumin کشت داده شدند. میزان تکثیر لنفوسیت ها پس از 5 روز با استفاده از تایمیدیــن رادیواکتیـو اندازه گیری شد. تولید ifn-(interferon-γ) و il-10(interleukin-10) به وسیله سلولهای t تحریک شده، با استفاده از تکنیک sandwich elisa (sandwich enzyme-linked immunoadsorbent assay)، در سوپ رویی حاصل از کشت لنفوسیت های t، تعیین گردید. نتایج بدست آمده با استفاده از آزمون غیر پارامتری mann-whitney مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج بدست آمده نشان دادند که سلولهای دندریتیک بارگذاری شده با آنتی ژن، در مجاورت سرم غیرحامله، باعث القاء پاسخ تکثیری قوی در سلولهای t شدند و همچنین تولید مقادیر زیادی از ifn- و il-10 را درآنها القاء نمودند، ولی مجاورسازی سلولهای دندریتیک با سرم موش حامله، توانایی آنها را در القاء پاسخ تکثیری اختصاصی آنتی ژن در لنفوسیت های t ، به میزان قابل ملاحظه ای مهار نمود. همچنین میزان تولید ifn- و il-10 به وسیله سلولهای غدد لنفاوی گروه مجاور شده با سرم حامله، به میزان قابل ملاحظه ای کاهش پیدا کرد. نتیجه گیری: نتایج بدست آمده نشان می دهند که سرم موش حامله بر توانایی سلولهای دندریتیک در القاء پاسخ تکثیری اختصاصی به آنتی ژن و همچنین ترشح سیتوکین به وسیله سلولهای t، اثر مهاری دارد. اثرات مهاری را می توان به تاثیر فاکتورهایی از قبیل hla-g(human leucocyte antigen-g)، il-10، pge2(prostaglandin e2)، پروژسترون و تعدادی از عوامل دیگر که به طور عمده در سطح تماس مادر ـ جنین ترشح می شوند ولی به علت بروز پدیده سرریز، در سرم حامله نیز موجود می باشند، نسبت داد، ولی تعیین دقیق مکانیسم های دخیل در این پدیده نیاز به بررسی های بیش تری دارد.